Meest Opvallende Vertegenwoordigers van Afrikaanse Textielkunst bij Sean Kelly

Een nieuwe tentoonstelling van Afrikaanse textielkunst in Sean Kelly New York, getiteld Ravelled Threads, heeft mijn geest in beroering gebracht van fascinatie. Ik geef toe dat ik elke kans om de methoden te zien die abstracte kunstenaars ontwikkelen om sociale en politieke kwesties aan te pakken, waardeer, of het nu individuele kunstenaars zijn zoals Jeffrey Gibson die abstractie gebruiken om in te gaan op stereotypen van Native Americans, of curatoren zoals Celina Jeffery of Billy Gruner die groepstentoonstellingen organiseren om de gezondheid van de oceanen of genderkwesties in de kunst te verkennen. Ravelled Threads brengt tien hedendaagse Afrikaanse abstracte kunstenaars uit meerdere generaties samen die textiel mobiliseren om wereldwijde thema's met betrekking tot identiteit, seksualiteit, gender, religie en plaats aan te pakken. Dit zijn concrete kwesties die niet relevanter kunnen zijn voor onze tijd, en toch is er heel weinig aan deze tentoonstelling dat concreet is. De tien kunstenaars wiens werk in de tentoonstelling is opgenomen—Igshaan Adams, Joël Andrianomearisoa, Ayan Farah, Aboubakar Fofana, Alexandra Karakashian, Abdoulaye Konaté, Lawrence Lemaoana, Senzeni Marasela, Zohra Opoku en Athi-Patra Ruga—verweven meesterlijk de formele visuele erfgoed van hun individuele culturen, die vaak narrative of figuratieve beelden omvatten, met de veelheid aan visuele talen die specifiek zijn voor hedendaagse abstractie. De kunstenaars vertegenwoordigen tien verschillende perspectieven op identiteit. Eén overtreedt zelfs de parameters van de tentoonstelling, afkomstig niet uit Afrika maar uit de VAE. Wie heeft besloten dat de VAE deel uitmaakt van Azië en niet van Afrika? Maakt het echt uit uit welk continent iemand komt? Zoals de titel van deze tentoonstelling suggereert, gaat abstractie over het creëren van ruimte in de kunst voor complicaties om te ontstaan. Iets "ravel" betekent het te verstrikken, het te verwarren, het door elkaar te halen. Dat is het aspect van deze tentoonstelling dat ik verhelderend vind. Het benadrukt werk dat demonstratief is voor het idee dat voor abstractie om zijn relevantie uit te oefenen in cultureel en politiek betwiste tijden, het complex moet blijven.

Stoffen van identiteit

Geen van de werken in Ravelled Threads leent zich voor een snelle interpretatie. Een lijn van geometrische geweven werken van Joël Andrianomearisoa lijkt in eerste instantie eenvoudig—zoals fancy tapijttegels. Maar bij nader inzien roepen hun genuanceerde tinten en ingewikkelde texturen net zo goed geografie en geologie op als geometrie. Een groep wandtapijten van Athi-Patra Ruga toont spookachtige, figuratieve beelden die je uitnodigen om na te denken over hun verhalen. Toch impliceert hun subtiel scheve vorm dat er iets niet klopt—de dingen zijn niet zoals ze zouden moeten zijn, of zoals ze lijken te zijn. Deze werken zijn tegelijkertijd vele dingen. Ze zijn twee- en driedimensionaal. Ze zijn deels schilderij, deels weving, en deels sculptuur. Ze zijn uitdagend op zowel fysieke als metafysische manieren.

Installatiezicht van Ravelled Threads bij Sean Kelly, New York. Fotografie: Jason Wyche, New York. Met dank aan: Sean Kelly, New York.

Voor mij is een van de meest uitdagende stukken in de tentoonstelling "Passage I, II, III" (2018), een geweven triptiek van Igshaan Adams, uit Kaapstad, Zuid-Afrika. De materiële aanwezigheid van dit werk lijkt op het eerste gezicht gescheurd, maar de ingewikkelde netwerken die het bij elkaar houden zijn in feite solide en strak. De patronen lijken willekeurig, maar hoe langer je ze bewondert, des te meer onthullen ze de kracht van hun organische structuren. De kleuren, die aanvankelijk gedempt lijken, komen na verloop van tijd naar voren als een fantastische regenboog van tinten die relaties vormen die mooi en complex zijn. "Passage I, II, III" is een opvallend object, met genoeg formele abstracte inhoud om lange contemplatie te inspireren. En het wordt nog substantiëler wanneer het verhaal van de kunstenaar in overweging wordt genomen. Adams is zelf een verwarde tapijt van invloeden. Geboren in een gemengd-raciale familie, werd hij als "gekleurde" beschouwd onder de wetten van de apartheid. Hij groeide op in een christelijk huishouden, maar is een moslim. Zijn seksualiteit als homoseksuele man plaatst hem in conflict met veel van zijn culturele invloeden. In zijn werk zie ik de inherente kracht van het idee van kleurrelaties; de boodschap dat verschillende structuren kunnen samensmelten tot iets sterks; en het bewijs dat zelfs wanneer versleten, er schoonheid is in de organische complexiteit van het bestaan.

Installatiezicht van Ravelled Threads bij Sean Kelly, New York. Fotografie: Jason Wyche, New York. Met dank aan: Sean Kelly, New York.

Historische Registratoren

Een ander hoogtepunt van Ravelled Threads zijn de textielassemblages van de 65-jarige Malinese kunstenaar Abdoulaye Konaté, vooral zijn monumentale “Composition en jaune” (2018), die 267 x 329 centimeter meet. Konaté maakte het stuk met een arbeidsintensief proces van het naaien van stoffen franjes in lagen, wat een franjer effect creëert. Hoewel de titel van het werk uitsluitend naar kleur verwijst, is de beeldtaal rijk aan symboliek. Het put uit andere werken in deze serie, die abstracte beelden van vlinders, menselijke vormen, plantleven en hemelse vormen bevatten. “Composition en jaune” amalgamateert veel van deze elementen en presenteert een patchwork van patronen en vormen die een vereniging van mensheid, natuur en de sterren suggereren. Tegelijkertijd converseren de geometrische vormen, lijnen en kleurrelaties moeiteloos met de Modernistische abstracte geschiedenis, zodat een puur abstracte lezing van het werk even lonend is.

Installatiezicht van Ravelled Threads bij Sean Kelly, New York. Fotografie: Jason Wyche, New York. Met dank aan: Sean Kelly, New York.

Wat ik leuk vind aan al het werk in deze tentoonstelling is dat wanneer ze op deze manier samen worden tentoongesteld, ze een onderling verbonden verslag van de geschiedenis worden. Ze fungeren als verhalenvertellers voor degenen die bereid en in staat zijn om de gelaagde symboliek te lezen; ze combineren de oude kunst- en ambachtstradities van Centraal-Afrika met de theorieën en praktijken van Europese abstractie, die in zoveel gevallen rechtstreeks geïnspireerd zijn door dezezelfde Afrikaanse worteltradities. Ondertussen legt de materiële aanwezigheid van de tentoonstelling een geschiedenis vast waarin stof altijd zowel utilitaire als esthetische doeleinden heeft gediend. En hoewel sommige kunstwerken, zoals "When the Wicked Rule" (2018) van Lawrence Lemaoana, of "Within Us" (2018) van Zohra Opoku, op bepaalde manieren openhartig zijn in hun betrokkenheid bij politiek, verwijzen veel anderen naar een breder bericht. Hun methoden, hun beelden en hun objectieve aanwezigheid verklaren het enorme, wereldwijde en tijdloze netwerk van invloeden die hedendaagse abstractie informeren, zowel in Afrika als daarbuiten. Ravelled Threads is te zien bij Sean Kelly New York tot 3 augustus 2018.

Uitgelichte afbeelding: Installatiezicht van Ravelled Threads bij Sean Kelly, New York. Fotografie: Jason Wyche, New York. Met dank aan: Sean Kelly, New York.

Door Phillip Barcio